Vụ chuyển nhượng 43ha đất công tại Bình Dương: Nhiều thiếu sót, không đúng chủ trương

Tồn tại dấu hiệu sai phạm

Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, vào cuối năm 2019, UBND tỉnh Bình Dương đã lập đoàn thanh tra quá trình góp vốn, chuyển nhượng liên quan tới khu đất 43ha đất tại dự án Khu đô thị Tân Phú (phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương).

Được biết, lô đất 43ha kể trên thuộc Khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ – đô thị Bình Dương. Khu đất có vị đắc địa nằm ngay giao lộ Võ Văn Kiệt – Phạm Ngọc Thạch, rất gần trung tâm hành chính của tỉnh.

Khu ‘đất vàng’ 43 ha ở phường Hòa Phú (thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương)

Vào năm 2005, UBND tỉnh Bình Dương đã chấp thuận cho Tổng Công ty Bình Dương là đơn vị trực thuộc tỉnh ủy được đầu tư dự án trên. Cũng từ đây, những thủ thuật hợp tác liên doanh để thâu tóm đất công đã được thực hiện.

Năm 2010, Tổng công ty Bình Dương hợp tác với Công ty cổ phần Bất động sản Âu Lạc thành lập liên doanh Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và kinh doanh Tân Phú để phát triển dự án Khu đô thị – thương mại – dịch vụ trên diện tích trên. Trong đó Tổng công ty Bình Dương góp 30% cổ phần (tương đương 60 tỷ đồng), Công ty Âu Lạc góp 70% cổ phần (tương đương 140 tỷ đồng).

Đến năm 2017, Tổng công ty Bình Dương lại xin chủ trương chuyển nhượng 30% cổ phần tại Công ty Tân Phú. Đề xuất này được Tỉnh ủy Bình Dương cho phép nhưng với chủ trương nhất quán là việc hợp tác liên doanh phải thực hiện bằng tiền.

Ngoài ra, mức giá mà Hội đồng thành viên Tổng Công ty Bình Dương chuyển nhượng cho Công ty Tân Phú (100% vốn sở hữu của Công ty địa ốc Kim Oanh) đối với khu 43ha chỉ hơn 250,1 tỷ đồng, tương đương hơn 581.000 đồng/m2.

Nhưng thực tế năm 2015, UBND tỉnh Bình Dương ban hành bảng giá đất trên địa bàn bằng Quyết định số 66/2015/QĐ-UBND ngày 23/12/2015 với mức: tại vị trí 1 là 24,57 triệu đồng/m2; vị trí 2 là 7,7 triệu đồng/m2; vị trí 3 là 5,64 triệu đồng/m2. Năm 2016, diễn ra thương vụ chuyển nhượng nhưng mức giá chỉ bằng 1/10 mức giá thấp nhất mà tỉnh Bình Dương quy định.

Bởi vậy, UBND tỉnh Bình Dương đã thành lập đoàn thanh tra để xác minh vụ việc kể trên.

Đụng đâu…thiếu sót ở đấy

Nguồn vốn chủ yếu để thực hiện hợp đồng đền bù giải phóng mặt bằng khu đất 43ha này là từ nguồn vốn lưu động và nguồn vốn tự chủ trong kinh doanh của đơn vị, mà tại thời điểm này, công ty do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, sau đó được cấp thẩm quyền giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật (năm 2012).

Như vậy, quyền sử dụng khu đất 43ha là tài sản của Tổng Công ty Bình Dương Bình Dương, trong khi đó Tỉnh ủy Bình Dương là chủ sở hữu Tổng Công ty Bình Dương, do đó tài sản của Tổng Công ty Bình Dương Bình Dương cũng chính là tài sản của Nhà nước.

Về việc Tổng Công ty Bình Dương Bình Dương với Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc thành lập liên doanh – Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú), Chánh Văn phòng Tỉnh uỷ Bình Dương khẳng định việc thành lập công ty liên doanh và kinh doanh dự án của Tổng Công ty Bình Dương có một số thiếu sót và không đúng với chủ trương của Tỉnh uỷ.

Bên ngoài khu đất 43ha mặt tiền đường Phạm Ngọc Thạch dẫn vào trung tâm tỉnh Bình Dương.

Cụ thể, về vấn đề thực hiện ký hợp đồng thỏa thuận liên doanh: Ngày 1/7/2010, Tổng Công ty Bình Dương đã thực hiện ký hợp đồng thỏa thuận liên doanh trước ngày HĐQT của Tổng Công ty Bình Dương họp và ngày 8/7/2010 ra nghị quyết trước khi có chủ trương của đơn vị chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương (ngày 17/8/2010).

Đối với hợp đồng thỏa thuận liên doanh ký ngày 1/7/2010, trong đó hợp đồng có bao hàm các nội dung thỏa thuận việc xác định giá đất và chuyển giao quyền sử dụng khu đất 43ha sang Công ty Tân Phú là chưa đúng với chủ trương, tinh thần hợp tác, góp vốn của Tỉnh ủy Bình Dương (tại Công văn số 1830-CV/ TU ngày 17/8/2010 là góp vốn bằng tiền).

Theo đó, khu đất 43ha tại phường Hòa Phú, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương (hiện Công ty Cổ phần địa ốc Kim Oanh đang thực hiện xây dựng Khu đô thị Tân Phú) là tài sản công nhưng Tổng Công ty Bình Dương (thuộc Tỉnh ủy Bình Dương quản lý) đã góp vốn thay vì góp bằng tiền mặt theo chủ trương của Tỉnh ủy.

Ngoài ra, Tổng Công ty Bình Dương đã báo cáo không đầy đủ thông tin với Thường trực Tỉnh uỷ và chọn Công ty Bất động sản Âu Lạc là doanh nghiệp đối tác chưa bảo đảm đủ các yếu tố năng lực tài chính và năng lực kinh nghiệm theo quy định của pháp luật (tại thời điểm này, Công ty Âu Lạc mới được thành lập trước ngày ký hợp đồng thỏa thuận là 9 ngày; vốn điều lệ của công ty chỉ có 60 tỷ đồng, chỉ bằng 42% vốn cam kết phải góp và theo báo cáo của công ty thì trụ sở tại TP.HCM là trụ sở thuê và đơn vị chưa triển khai hoặc tham gia thực hiện dự án bất động sản nào).

Tổng Công ty Bình Dương cũng đã báo cáo không đầy đủ và rõ ràng cho chủ sở hữu và cấp thẩm quyền về vấn đề tổng số vốn đã đầu tư ra ngoài khi xin thành lập liên doanh mới. Việc đầu tư 60 tỷ đồng góp vốn thành lập Công ty Tân Phú là không bảo đảm phù hợp với các quy định của Nhà nước.

Bên cạnh đó, tiến độ góp vốn của các công ty là không bảo đảm đúng như cam kết thỏa thuận liên doanh. Việc thực hiện góp vốn có gián đoạn khoảng thời gian gần 6 năm (từ tháng 10/2010 đến tháng 1/2017 mới thực hiện xong).

Thực tế cho thấy các công ty góp vốn vào Công ty Tân Phú không phải để triển khai đầu tư dự án khu nhà ở trên khu đất 43ha như chủ trương của Tỉnh ủy cho phép và cam kết của các công ty, mà dùng toàn bộ số vốn góp được để trả tiền bồi thường, đền bù đất đai cho TCT Bình Dương.

Cũng theo đại diện Tỉnh uỷ Bình Dương, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ngày 8/12/2016 khu đất 43ha cho Công ty Tân Phú đã không tuân thủ theo trình tự, thủ tục về xác định giá trị đất theo quy định của Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Tỉnh uỷ Bình Dương khẳng định, việc chuyển nhượng khu đất 43ha tại thời điểm tháng 12/2016 nhưng lại định giá theo thời điểm ký kết hợp đồng hợp tác liên doanh năm 2010 là 570.000 đồng/m2, tổng số tiền chuyển nhượng là 250,110 tỷ đồng, thấp hơn giá đất UBND tỉnh ban hành năm 2016 là 125,195 tỷ đồng.

Như vậy, về giá chuyển nhượng khu đất 43ha này thực hiện chưa bảo đảm nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch, qua đó đã làm thất thoát tiền của ngân sách Nhà nước nhiều tỷ đồng.

Bên cạnh đó, việc chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cũng có nhiều dấu hiệu làm trái. Cụ thể, theo quy định thì “việc chuyển nhượng vốn Nhà nước có liên quan đến quyền sử dụng đất phải tuân thủ quy định của Luật Đất đai”.

Tổng Công ty Bình Dương đã thuê các đơn vị xác định giá trị doanh nghiệp (trong đó có giá trị đất 43ha), tuy nhiên kết quả xác định giá trị này chưa được Hội đồng thẩm định giá đất của tỉnh xem xét, thẩm định và trình UBND tỉnh quyết định theo Luật Đất đai năm 2013.

Tỉnh ủy đã yêu cầu Tổng Công ty Bình Dương phải thuê đơn vị tư vấn để xác định giá trị tăng thêm của phần góp vốn 30%.

Theo báo cáo TCT Bình Dương lên Thường trực Tỉnh uỷ, việc chuyển nhượng khu đất 43ha cho Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú liên doanh là để thực hiện dự án, nhưng chỉ sau 3 tháng (ngày 13/3/2017) TCT Bình Dương có Công văn số 39/TCTY gửi Thường trực Tỉnh ủy xin chủ trương chuyển nhượng 30% vốn góp của TCT BD cho Công ty Cổ phần Bất động sản Âu Lạc theo phương thức thỏa thuận dựa trên cơ sở giá thẩm định của các đơn vị thẩm định giá có chức năng.

Như vậy, TCT Bình Dương xin góp góp vốn thành lập liên doanh để thực hiện dự án, nhưng thực tế đã không triển khai dự án theo đúng chủ trương của tỉnh mà đã chuyển nhượng đất và chuyển nhượng vốn góp vào liên doanh để thu lợi nhuận.

Việc thực hiện này là không đúng với mục đích chủ trương tại Công văn số 1830-CV/TU ngày 17/8/2010 cũng như Công văn số 477- CV/TU ngày 29/8/2016 của Thường trực Tỉnh ủy về việc cho chủ trương tiếp tục thực hiện liên doanh góp vốn.

Liên quan đến vụ việc này, cuối tháng 10/2018, trong giải trình của mình, Tổng Công ty Bình Dương cho rằng tiền đền bù khu đất hình thành từ vốn vay, liên doanh liên kết chứ không phải từ Ngân sách nên việc được bán 43 ha đất là đúng chủ trương. Tổng Công ty Bình Dương chỉ có…khuyết điểm là làm các thủ tục giao đất, chuyển giao cho công ty liên doanh chậm do tình hình bất động sản chưa thuận lợi.

Cuối năm 2019, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Dương cho hay, sau thời gian thanh tra tỉnh thanh tra ra nhiều sai phạm, Tỉnh ủy Bình Dương quyết định chuyển hồ sơ sang Cơ quan Công an để điều tra làm rõ vụ Tổng Công ty Bình Dương chuyển nhượng khu đất 43 ha hiện đang là dự án Khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú.

Cũng vào cuối năm 2019, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương đã ra quyết định khởi tố vụ án vụ chuyển nhượng 43 ha đất công nói trên.

Mai Hương(T/H)/Sở hữu Trí tuệ